Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) afet sonrası idaresi için yapay zekâ tabanlı karar dayanak aracını hayata geçirmeye hazırlanıyor. Üniversitede 15 farklı disiplinden 110 akademisyen afet idaresinin her boyutu için datalar toplamak ve yenilikçi tahliller üretmek üzere bir ortaya geldi. Toplanan bu datalar yapay zeka tarafından birleştirilerek mümkün bir afette yapılacak çalışmalar hakkında yol gösterecek.
YTÜ, Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde sarsıntıların oluşturduğu tesirleri çok disiplinli formüller kullanarak araştıracak. Üniversite düzenlediği lansmanda ‘Şubat 2023 Zelzelelerinin Oluşturduğu Tesirlerin Belirlenmesi ve Afet Sonrası İdaresi İçin Yapay Zeka Tabanlı Bir Model Oluşturulması’ projesini tanıttı. Proje kapsamında akademisyenlerin çalışmaları sonrasında elde edilecek sonuçlar kullanılarak afet sonrası idare için yapay zekâ tabanlı bir karar takviye aracı geliştirilecek. Jeoloji, inşaat, harita, etraf, sanayi, elektrik-elektronik mühendisliğinden, mimarlığa; kent bölge planlamadan rehberlik ve ruhsal danışmanlığa kadar uzanan birçok farklı disiplinden akademisyenin ekip çalışmasıyla Hatay ili örnek alınarak bir ön kıymetlendirme yapılacak. Projenin tanıtım toplantısında konuşan YTÜ Rektörü Prof. Dr. Tamer Yılmaz, projede bölgenin jeolojik yapısının incelenmesi, su, elektrik, doğalgaz yapısının korunarak altyapının tekrar tahlil edilmesi üzere birçok mevzunun ele alınacağını belirterek şunları söyledi:
TÜRKİYE’NİN HER BÖLGESİNDE KULLANILABİLİR
“Hatay’ı örnek olarak alacağız fakat proje sonucunda toplanan bilgilerle elde edilecek sonuçlar Türkiye’nin her bölgesinde uygulanabilecek. Yapay zekâ tabanlı karar dayanak sistemi en çok gereksinimimiz olan şey. Artık insan gücüyle, insan beyniyle yapılanların ötesinde farklı bir boyuta geçiyoruz. Bu yüzden yapay zeka sistemli karar takviye düzeneğini geliştiriyoruz. Üniversite ve bilim yoksa tahlil yoktur. Bu nedenle bu proje çok bedelli. Bizim bölgemiz, ülkemiz için yapacaklarımız sınırsız.”
PROJENİN EN ÖZGÜN YANI YAPAY ZEKA
Projenin yürütücülüğünü üstlenen YTÜ İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Öğretim üyesi Prof. Dr. Nabi Yüzer de, Hatay bölgesinin jeolojik durumu, depremselliği, sarsıntı geçmişi, yer şartları, zelzele öncesi ve sonrası yapıların durumları, yer kabuğundaki zedelenme üzere birçok öge proje kapsamında yer alıyor. Bunun yanı sıra bireylerin ruhsal durumları da birebir biçimde gözetilerek yapay zekâ dayanaklı karar takviye aracında kullanılacak” dedi. Afet sonrası yapay zeka takviyeli karar sisteminin projenin en özgün yanlarından biri olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yüzer, akademisyenler tarafından toplanan tüm bilgilerin yapay zeka kullanılarak bir ortaya getirileceğini söyledi. Prof. Dr. Yüzer, şöyle konuştu:
PROJE 12 AYDA TAMAMLANACAK
“Şu an yüzden fazla istekli akademisyen projede misyon alıyor. Kimi şu an halihazırda sarsıntı bölgesinde çalışmalarına devam ederken kimi de masa başında bilgileri topluyor. Muhtaçlık duydukça bu grubu geliştirmeye devam edeceğiz. Projeyi 12 ayda bitirmeyi planlıyoruz. 12 ayın sonunda Hatay ili özelinde topladığımız bilgilerle birlikte problemlere karşı bulduğumuz tahliller yapay zeka aracılığıyla bir ortaya getirilecek. Böylece zelzele bölgesinde yer alan ülkemiz için afet öncesi ve sonrası yapay zeka aracılığıyla süratli ve bütüncül tahlillerle mümkün bir afete müdahale edebileceğiz.
DİSİPLİNLERİN BİRBİRİYLE KONUŞMASI LAZIM
Yapay zeka afet öncesi ve sonrası hazırlık için kullanmayı tercih ettiğimiz bilimsel bir yol. İçme suyu, elektrik, ulaşım, sorunlarının nasıl çözüleceği, bina dayanıklılığının nasıl artırılacağı, binaların durumunun nasıl değerlendirileceği üzere bütün bu dataların toplanıp bir ortaya gelmesi lazım. Kendi disiplininde çok başarılı birçok hocamız var lakin bu disiplinlerin birbirleriyle konuşması lazım. İşte yapay zeka burada devreye girecek. Yani çok fazla disiplinde toplanan datalar yapay zeka aracılığıyla bir ortaya getirilecek. Akabinde yapay zeka, toplanan bilgilerle afet öncesi ve sonrasında bize yol gösterecek. Afet sonrasında adımların süratle atılabilmesini sağlayacak.”